Amper een uur nadat de gelegenheidscoalitie die 'extraparlementair kabinet' heette, was gevallen, zette minister Mona Keijzer een streep door de huurbevriezing. Niet dat daardoor dit jaar opeens wél die 100.000 woningen gebouwd gaan worden (of volgend jaar), maar woningcorporaties haalden opgelucht adem. Aan goedkope beeldvorming over de rug van woningzoekenden kwam een einde. Tegelijkertijd is het einde van de wooncrisis nog lang niet in zicht. Was de woningnood bij een missionair kabinet al gefundenes Fressen voor de oppositie, in demissionaire staat zal het er niet beter op worden.

Vertrouwen in de overheid?

Zoals Vastgoed Belang ook stelt, dreigt er opnieuw een periode van stilstand en onzekerheid aan te breken. Animo voor beleggers om te investeren in woningen, zal daardoor niet toenemen. Tel daarbij op dat particuliere en private verhuurders door de enorme fiscale regeldruk gedwongen zijn om hun huurwoningen te verkopen, en de conclusie kán niet anders luiden dan dat de woningnood zal aanhouden. Ik ga overigens gerust een stap verder: de woningnood is nu eenmaal een constante in de samenleving, die in het belang is van álle politieke partijen bovendien, van links tot rechts. Iedereen wil 'm oplossen, iedereen wil de oplossing claimen. Eigenlijk net als het thema asiel, maar dan zonder racistisch bijsmaakje. Waarom zou je een maatschappelijk probleem oplossen, als je er in ieder politiek debat mee kunt scoren? Het vertrouwen in de overheid is inmiddels bij de meeste verhuurders wel verdwenen; de veranderende spelregels, het hanteren van onredelijke forfaits - het draagt daar allemaal aan bij. Huurverlaging (in alle soorten en mate)n is goed voor de achterban én ook verhuurders afschilderen als geldwolven is ook prachtige stemmingmakerij voor de bühne. Dat daardoor geen enkele extra woning wordt gebouwd, is nevenschade. En nevenschade, die kun je op de ander, de belegger kunt afschuiven, zoveel is nu wel duidelijk. Het is hún schuld, zij bouwen niet terwijl politici dat zo graag willen! Woningnood is een politiek speeltje geworden, terwijl woningnood iedereen raakt: van woningzoeker tot woningbelegger, van bouwer en ontwikkelaar tot makelaar, architect en meubelverkopers. Maar woningnood is geen spelletje.

Geen intentie om crisis op te lossen

Het probleem vraagt om, nee verdient politiek optreden. Maar in Den Haag wordt het uitmelken van particuliere en private verhuurders wordt gebracht als overwinning. Met politici die investeerders uitzwaaien in plaats van omarmen, creëer je juist problemen in plaats van dat je de bestaande problematiek oplost. Op het moment dat er meer dan 700 mensen reageren op een huurwoning, dan kún je niet anders concluderen dan dat we in een crisis zitten. Wie dan met plannen als huurbevriezing, de Wet tijdelijke contracten, de Wet betaalbare huur, de Wet goed verhuurderschap, forfaitaire rendementen en onredelijke belastingdruk komt, heeft helemaal niet de intentie om welke crisis dan ook op te lossen.

Woningnood is namelijk niet sexy in Den Haag. Althans niet zo sexy als asiel. Er is geen vijand anders dan de particuliere belegger die al uitgemolken wordt. Die bovendien mondig genoeg is om zich te weren en uiteindelijk handelt omdat 'ie allang weet dat politici onbetrouwbaarder zijn dan autoverkopers. Hij verkoopt zijn stenen en zoekt een andere belegging, tegen zijn zin wellicht maar een ondernemer weigert nu eenmaal geslachtofferd te worden zoals de huurders waar hij al die jaren onderdak aan heeft verleend. Woningnood is geen thema om een kabinet voor op te blazen, in tegenstelling tot opnieuw, blijkbaar, de asielproblematiek.

Beeldvorming is alles

Wie wil regeren, moet sterk zijn en overkomen als een daadkrachtige aanpakker. Qua beeldvorming is het de asielproblematiek waarop hardliners het makkelijkst kunnen scoren: wie wil Nederland veilig houden? Wie houdt Nederland veilig? De vijand is makkelijk aan te wijzen - de ander, die komt roven en parasiteren. Je kunt een vastgoedbelegger veel verwijten maar uiteindelijk lijkt een verhuurder, anders dan menig asielzoeker, nog het meest op je buurman. Vallen op een zinloze huurbevriezing die de woningnood vergroot, komt niemand goed uit. Niemand wil aan de kant van de vastgoedbelegger staan. Maar iedereen wil wél aan de kant van de 'hardwerkende Nederlander' staan die in zijn bestaanszekerheid wordt bedreigd door asielzoekers.

Iedereen kan scoren door in verkiezingstijd hard beleid te claimen op het thema asiel. Waar wie vervolgens niet levert, terwijl hij het land bestuurt, ontkent falen. En daarom claimt Dilan Yesilgöz al dagen dat een VVD-minister de puinzooi allang had opgelost, ondanks dat diezelfde puinzooi de afgelopen twintig jaar juist ontstaan is onder VVD-ministers. Ook Caroline van der Plas en Nicolien van Vroonhoven menen dat Wilders zijn asielplannen had kunnen uitvoeren maar dat niet deed. Niemand heeft het nog over de huurbevriezing die de eigenlijke aanleiding was voor veel bestuurlijk drama en politieke onkunde. Wie breekt, betaalt immers - en dat is zo'n weinig sexy onderwerp als huurbevriezing nu eenmaal niet waard. Echter, of 'de politieke wijsheid 'wie breekt, betaalt' ook geldt wanneer de aanvoerder van de grootste partij het premierschap willens en wetens is ontzegd, moet nog bewezen worden.

Dakloos vs demissionair

Wat rest is een woondrama voor de woningzoekende en fiscaal drama voor de particuliere vastgoedbelegger. Het is te hopen dat Minister Mona Keijzer demissionair kan doorgaan met de voorgenomen versoepeling van onder andere de middenhuurregulering. Zoals het ook te hopen is dat de voorstellen die in de Kamer liggen om de onredelijk hoge belastingdruk in box 3 tegen te gaan, geen verdere vertraging zullen oplopen. Gister zijn álle politici al begonnen met het vormgeven van de beeldvorming, het tonen van daadkracht en het zwartepieten om de schuldvraag. Ondertussen is er geen woning bijgekomen, de dakloosheid verergerd, de woningnood vergroot en is de enige beeldvorming die volgens politici vermeden moet worden: het in de steek laten van Nederlanders, die ondanks hun harde werken, ook de komende decennia geen eigen woning zullen kunnen vinden.